Nervus trochlearis felci nedir ve belirtileri nelerdir?

Nervus trochlearis felci, beyin sapından çıkan dördüncü kranial sinirin (nervus trochlearis) hasar görmesi veya fonksiyon kaybına uğraması durumudur. Bu sinir, gözün dış rektus kasından sonra en uzun seyirli kranial sinirdir ve beyin içinde çapraz yaptığı için hasar belirtileri karşı tarafta ortaya çıkar. Nervus trochlearis, üst oblik kasını innerve eder ve bu kasın temel işlevleri şunlardır:

• Gözü aşağı doğru hareket ettirmek
• Gözü içe doğru çevirmek (intorsiyon)

Bu sinirin felci, üst oblik kasının işlev kaybına yol açarak karakteristik göz hareketi bozukluklarına neden olur.

Nervus trochlearis felcinin belirtileri, üst oblik kasının işlev kaybına bağlı olarak gelişir ve başlıca şunları içerir:

• Çift Görme (Diplopi): En sık görülen belirtidir. Özellikle aşağı ve içe bakış sırasında dikey veya eğik çift görme ortaya çıkar. Hasta merdiven inerken, araba kullanırken veya okurken çift görmeyi fark edebilir.
• Baş Eğme (Baş Pozisyonu): Hasta, çift görmeyi azaltmak veya ortadan kaldırmak için başını felcin olduğu tarafın karşısına doğru eğme eğilimindedir. Bu durum, başın sağlıklı tarafa doğru eğilmesi ve çenenin hafifçe aşağı indirilmesi şeklinde görülür.
• Göz Hareketlerinde Kısıtlılık: Etkilenen gözde aşağı ve içe bakış sırasında hareket kısıtlılığı gözlenir. Hasta gözünü aşağı ve dışa doğru hareket ettirmekte zorlanır.
• Hipertropya: Felcin olduğu taraftaki gözde, karşı göze göre yukarı kayma (hipertropya) görülebilir. Bu durum özellikle baş düz pozisyondayken belirgindir.
• Gözde Dönme (Torsiyon) Kaybı: Üst oblik kasının intorsiyon (içe döndürme) işlevi bozulduğu için gözde dışa dönme (ekstorsiyon) eğilimi oluşur.
• Baş Ağrısı veya Göz Çevresinde Ağrı: Altta yatan neden (travma, enfeksiyon vb.) baş ağrısı veya göz çevresinde ağrıya yol açabilir.

Nervus trochlearis felci genellikle travma (kafa travması), damarsal hastalıklar (diyabet, hipertansiyon), tümörler, multipl skleroz, doğumsal anomaliler veya enfeksiyonlar gibi nedenlerle ortaya çıkabilir. Tanı, detaylı nörolojik muayene, göz hareketlerinin değerlendirilmesi ve gerektiğinde manyetik rezonans görüntüleme (MRI) gibi görüntüleme yöntemleri ile konur. Tedavi altta yatan nedene yönelik olup, bazı durumlarda prizmatik camlar veya cerrahi müdahale gerekebilir.