Felç ameliyatı, beyni besleyen karotis damarının daralması veya tıkanması sonucunda yapılan bir cerrahi müdahaledir. Felç veya inmenin bir sonucu olarak karotis hastalığı meydana gelir. Ameliyatın amacı, darlığa neden olan plağın damar içinden sıyrılarak çıkarılmasıdır. Bu işlem, felç veya beyin fonksiyonlarının kaybıyla meydana gelir. Damar sertliğinden dolayı oluşan darlık, şahdamarının içinde bir kabartı oluşturup, beyine kan akışını engelleyerek pıhtı atmasına ve sonucunda felce neden olur.

İnsanlarda yaşlanma ile kanda dolaşan kolesterol ve yağlar, damar iç yüzeyinde ve duvarında plak adı verilen kabartılar içinde birikmeye başlar. Plakların büyümesi ile damar daralmaya ve sertleşmeye başlar. Bu duruma damar sertliği adı verilir. Bu plak genelde iç ve dış karotis şeklinde plağın ikiye ayrıldığı yerde, iç karotise uzanacak şekilde gelişir. Plak yüzeyi düzensiz olduğundan dolayı zaman içinde kan pıhtısı ile kaplanmaya başlar. Bu durumun zamanla ilerlemesiyle damar tamamen tıkanarak, beyine giden kan akımı azalır ve bunun neticesinde felç meydana gelir.

Ameliyattan önce karotis renkli doppler ultrasonografisi veya manyetik rezonans anjiyografisi çekilir ve incelenir. Ameliyat, darlık için yapılan bir müdahaledir. Tıkanma durumunda yapılmaz. Ameliyat öncesi hastanın kan basıncı yüksek olmamalıdır. Ameliyat, lokal olarak boyuna enjeksiyon yaparak ya da genel anestezi altında gerçekleştirilir. Boyun enfeksiyon riskine karşı temizlendikten sonra 10-12 cm uzunluğunda bir kesi açılarak karotise ulaşılır. Boyun bölgesinde çok fazla damar ve sinir olduğundan dolayı ameliyat esnasında çok titiz davranmak gerekir. Kanın pıhtılaşmasını engelleyen heparin hastaya damar yolu ile verilir. Şah damar yukarıdan ve aşağıdan özel pensler yardımı ile sıkıştırılarak kapatılır. Damar açıldıktan sonra darlığa neden olan plak, damar iç katmanı ile damar duvarından sıyrılarak çıkarılır. İşlem bitince damar bir yama parçası kullanılarak kapatılır. Şah damar üzerindeki pensler kaldırılarak tekrar kan akımı sağlanır. Ameliyat 1.5 saat kadar sürer. Şahdamarın kapalı kaldığı süre ise 30 dakika civarındadır. Hasta birkaç gün hastanede kaldıktan sonra boyunda şişlik veya bir sıkıntı olursa doktoruna hemen ulaşması tavsiye edilir. Bir iki hafta içinde normal hayatına geri döner.

Felç ameliyatı sonrası, hastaların yaşam tarzlarını gözden geçirmeleri önemlidir. Sağlıklı bir diyet, düzenli egzersiz ve sigara gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durmak, ameliyat sonrasında komplikasyon risklerini azaltabilir. Ayrıca, doktor kontrollerine düzenli olarak gitmek ve verilen ilaçları düzenli olarak kullanmak da önemlidir.

Bu ameliyat, felç riskini büyük ölçüde azaltmakla birlikte tamamen ortadan kaldırmaz. Ameliyat sonrası dönemde de beyin sağlığını korumak için gerekli önlemleri almak hayati önem taşır.